میلیارد نفر مسافر حمل کرده اند . روزانه 3 میلیون نفر بوسیله هواپیماهای ساخت بویینگ سرتاسر دنیا را زیر پا می گذارند . گرچه این کمپانی در سال 1915 تاسیس شد ولی موفقیت عظیم آن در دنیای حمل و نقل غیرنظامی از سال 1960 و با به بازار آمدن هواپیمای جت چهار موتوره 707 آغاز گردید . راز موفقیت بویینگ ارائه محصولات با کیفیت خوب و همچنین سیاست مدیریت در اهمیت دادن به انجام تحقیقات گسترده جهت بهبود تکنولوژی می باشد همچنین کاربرد نظریات و طرحهای پیشنهادی شرکتهای هواپیمایی در این موفقیت سهمی بسزا دارد این روش در 77 سال عمر این کمپانی همیشه مورد استقبال مشتریان قرار گرفته است .
* تاریخچه مختصر بویینگ
سالهای نخست :
ویلیام بویینگ در سال 1881 بدنیا آمد و برخلاف تصور و انتظار عموم خلبان یا مهندس
هواپیما نبود . او بعد از فارغ التحصیل شدن از دانشگاه در شهر سیاتل (شمال غربی
امریکا ) مشغول تجارت چوب شد . در سن 33 سالگی به همراه یکی از دوستان خلبان خود
به نام سرگرد کانراد وسترولت با یک هواپیمای کوچک برای یک پرواز نیم ساعته تفریحی
بالا رفت . بعد از چند روز آنان شرکتی تاسیس کردند تا بتوانند در زمینه تعمیر و
ساخت هواپیماها فعالیت کنند و نام آن را (b&w)
گذاشتند . اولین هواپیمای این کمپانی که بویینگ c-700 نام داشت در سال 1916 وارد خدمت شد .
این هواپیما توسط سرگرد وسترولت و ویلیام بویینگ و یک مکانیک موتور و یک نجار
طراحی و ساخته شد . یکسال بعد سرگرد وسترولت به شهر دیگری منتقل شد و سهم خود را
به ویلیام بویینگ فروخت و بدین ترتیب بزرگترین اشتباه زندگی خود را مرتکب شد.
ویلیام بویینگ بلافاصله نام شرکت را به کمپانی هواپیمایی بویینگ تغییر داد و با
تلاش فراوان توانست قرارداد ساخت 50 فروند هواپیمای سی – هفتصد را از نیروی دریایی
دریافت کند و در سال 1919 محل کارخانه را به ساختمان قرمز دو طبقه ای که در جنوب
بندر سیاتل قرار داشت انتقال داد .
بویینگ تا سال 1330 فقط هواپیماهای نظامی سبک می ساخت . در سال 1930 به جهت وضع
وخیم آمریکا ( به دنبال سقوط اقتصادی سال 1929 ) و خروج کارخانجات فورد و جنرال
موتور از رده سازندگان هواپیماهای مسافری،بویینگ اقدام به طراحی و ساخت اولین
هواپیمای مسافربری خود نمود . هواپیمای بویینگ 247 گنجایش 10 نفر مسافر را داشت و
با سرعت 360 کیلومتر در ساعت یکی از سریعترین هواپیماهای آن زمان به شمار می آمد .
بویینگ از لحظه ورود خود به دنیای هواپیمای مسافری سعی در ساختن هواپیماهای سریعتر و بزرگتر از رقبای اصلی خود یعنی شرکت های مکدانل داگلاس و لاکهید مارتین داشت . در سال 1938 هواپیمای بویینگ 314 را که با گنجایش 74 نفر بزرگترین هواپیمای حمل ونقل در دنیا بود به بازار عرضه کرد . این هواپیما طبق نیازها و درخواست مستقیم شرکت پان آمریکن برای مسافرت های طولانی بر فراز اقیانوسها ساخته شد . به سبب هزینه قابل توجه طرح و ساخت هواپیماهای جدید بویینگ سعی در فروش هواپیماها به شرکت های مسافری و همچنین مشتریان نظامی داشت . از جمله این هواپیماها می توان بویینگ 307 را که طرح آن از مدلb-17 اقتباس شده بود و همچنین بویینگ 377 (star cruiser)را که همان (c-9) نظامی بود نام برد .
کمپانی بویینگ در سالهای جنگ جهانی دوم به سبب احتیاج شدید متفقین بر روی
ساخت
محصولات نظامی تاکید نمود و همین امر باعث شد که در مسابقه طرح و ساخت
هواپیماهای
مسافربری عقب بماند . بویینگ نتوانست هواپیماهایی در رده (Dc-7) یا لاکهید
کانسوشین ارائه دهد و از
قافله عقب ماند . بدون شک می توان گفت که از سال 1945 تا 1957 کمپانیهای
لاکهید و
داگلاس یکه تاز صنعت هواپیمایی بودند و بویینگ تماشاگری بیش نبود و بویینگ
بتدریج
می رفت تا از رده سازندگان هواپیماهای مسافری خارج شود . بنابراین به پروژه
ای
احتیاج داشت تا بتواند یکبار دیگر این کمپانی را در مقام نخست قرار دهد .
در سال
1955 ببل آلن سرپرست معروف بویینگ تصمیم گرفت مبلغ 16 میلیون دلار ( این
رقم معادل
سرمایه کل بویینگ در آن زمان بود ) در پروژه بویینگ 707 سرمایه گذاری کند .
این خطری
بود که نتیجه آن مشخص نبود.
* آغاز عصر جامبوجت
در سال 1950 و در آستانه شروع جنگ کره بویینگ سعی در انجام سفارشات بیشمار
نظامی
داشت . با بکار گرفتن هواپیماهای جت بمب افکن B-52 توسط نیروی هوایی
امریکا نیاز آنان
به یک تانکر جت ( هواپیمای سوخت رسان ) امری واضح به نظر می رسید . بویینگ
اقدام
به ساخت هواپیمای جت چهار موتوره سوخت رسان KC-135 نمود ولی در عین
حال در صدد بود تا
آن را به یک هواپیمای مسافری تبدیل کند . این جت چهار موتوره بویینگ 707
نامگذاری
شد . در ابتدا هیچ خط هوایی اقدام به خرید آن ننمود زیرا قیمت اولیه آن و
همچنین
هزینه های مستقیم عملیاتی آن گران بود . سرانجام در سال 1955 پان آمریکن
طلسم را
شکست و 25 فروند بویینگ 707 را خریداری نمود و بدنبال آن تمام رقبای پان
آمریکن
مانند TWA)))) و برتیش
اروتر و ارفرانس اقدام
به سفارش تعداد زیادی از این نوع هواپیما نمودند .هیچ شرکت هواپیمایی نمی
خواست از
قافله عقب بماند و همه مایل بودند هواپمای جت در اختیار داشته باشند و بدین
لحاظ
سیل سفارشات به طرف بویینگ سرازیر شد .
کمپانی بویینگ علی رغم داشتن رقبای سرسخت و رکود اقتصادی کنونی جهانی همچنان بزرگترین کارخانجات هوا-فضای دنیا می باشد . مقدار فروش بویینگ تاثیر محسوسی بر تعادل تجارت خارجی آمریکا دارد .در حال حاضر بویینگ چهارصدهزار نفر کارمند دارد که یکصدو هفتاد هزار تن از آنان در شهر سیاتل (ایالت واشنگتن ) و حومه آن مشغول به کار هستند . دو کارخانه اصلی بویینگ در شمال و جنوب سیاتل می باشند : هواپیماهای پهن پیکر (747،767،777 )در 45 کیلومتری شمال سیاتل در شهرک اورت و هواپیماهای باریک پیکر (737، 757) در جنوب سیاتل در شهرک رنتون ساخته می شود . قابل ذکر است که رنتون محل ظهور و ساخت جت های قدیمی بویینگ مانند 707 . 727 و 737 می باشد و هم اکنون با خرید و نصب ماشین آلات جدید این کارخانه تماما مدرنیزه گردیده و مشغول ساخت مدلهای جدید بویینگ می باشد . شعبات و کارگاههای بزرگ و کوچک فراوان این کمپانی در سرتاسر کشور ایالات متحده مسئولیت ساخت قطعات مختلف را به عهده دارند . دهها شرکت خارجی نیز کار طراحی و ساخت قطعات جزئی یا کلی هواپیماهای بویینگ حاصل زحمات کارگران و کارکنان در ده یا پانزده کشور دنیا می باشد . هواپیماهای مسافربری تنها فرآورده های این کمپانی نمی باشند . بیش از 30 درصد فروش بویینگ از قسمت محصولات نظامی( هلیکوپتر ، هواپیما و راکت ) تامین می شود .
همانطوریکه در ابتدای مقاله ذکر شد روزانه سه میلیون نفر با استفاده از محصولات
بویینگ اقیانوسها و جنگلها و صحراهای دنیا را در مدت اندکی زیر پا می گذارند و با
راحتی کامل به مقصد میرسند . این نتیجه مستقیم آن روز سرد زمستانی است که آقای
ویلیام بویینگ در صندلی پشت یک هواپیمای کوچک قرار گرفت و بعد از پایان پرواز
تصمیم به وارد شدن به صنعت هواپیمایی را اتخاذ کرد .
آشنایی و بررسی هواپیماهای بدون سرنشین دنیا
بعد
از جنگ جهانی دوم انقلابی در
صنعت هوافضا و تکنولوژی های وابسته به آن رخ داد. صنعت راداری به قدری پیشرفت کرد که دیگر شرکت های هواپیماسازی
مجبور به ساخت هواپیماهای رادار گریز (Stealth) شدند ولی با این حال نیز
به دلیل نقایص فنی و بسیاری از مشکلات دیگر باز هم تلفات داشتند. این
تلفات در جنگ دو قسمت بود یکی تلفات مالی که حاصل از دست دادن هواپیماست. دومی که
مهم تر از اولی است تلفات جانی است که حاصل از دست رفتن خلبان و خدمه است. بارها
در بسیاری از جنگ ها دیده ایم که خلبانان مطرح و مجرب تنها با اثابت یک موشک حتی وقت
پرتاب (Eject) هم نداشتند و جان خود را
از دست داده اند.
مرگ
یک خلبان آموزش دیده برای یک نیروی
هوایی بسیار سخت است زیرا تا بتواند کسی را جایگزین او کند سال ها زمان می خواهد.در این راستا شرکت های هواپیماسازی شروع به
ایجاد تکنولوژی خاصی کردند که دیگر احتیاجی به شخص یا اشخاص نداشته باشد در چنین
صورتی در هر نیروی نظامی دیگر خبری از تلفات جانی نیست و مهم تر از آن در نیروهای
نظامی مانند هوایی یا دریایی و حتی زمینی احتیاج به استخدام افراد کمتری است. گسترش
این تفکر باعث پدید آمدن هواپیماهای بدون سرنشین
(UAV) شد. این هواپیماها از شاهکارهای همکاری مهندسان هوافضا و مهندسان گروه های الکترونیک کامپیوتری هستند و علاوه بر
طراحی بسیار دقیق، احتیاج به هدایت از راه دور هم دارند. UAV مخفف (UnmannedAir Vehicle) است که برگردان آن به فارسی معنی وسیله هوایی بی سرنشین می شود. در بین
هواپیماهای بی سرنشین، گروه های متفاوتی وجود دارد؛ یکی
از این گروه ها که در قرن جدید بسیار گسترش پیدا کرده و اکثر کشورهای پیشرفته بر
تکنولوژی آن تمرکز کرده اند هواپیماهای بدون سرنشین جنگی (یو سی ای وی = UCAV) هستند که حرف C در آن از ابتدای کلمه Combat برداشته شده است.
ارتش
کشورهای پیشرفته ی جهان در حال حاضر از
روبات های پرنده متفاوت و گوناگونی بهره مند هستند که اغلب انان جهت انجام ماموریت
های شناسایی طراحی و ساخته شده اند.هر روزه با افزایش تعداد
و تنوع پهبادها، کشورهای بیشتری
در این زمینه به تحقیق و توسعه و فعالیت میپردازند. اولین کشوری که از پهباد به
عنوان یک ابزار استاندارد در جنگ بهره برداری کرد اسرائیل بود. به عقیده اسرائیلیها
استفاده – و از دست دادن- یک پهباد نسبتاً ارزان قیمت برای مأموریتهای شناسایی
خطرناک به مراتب بهتر از به خطرانداختن جان یک خلبان و یک هواپیمای چند میلیون
دلاری است. با این توصیفات بهتر است به معرفی برخی از هواپیماهای بدون سرنشین
بپردازیم.
هواپیمای
بدون سرنشین جاسوسی
این
نوع مدل از قدیمی ترین هواپیماهای بدون سرنشین محسوب می شوند که طرح ساخت آنها از سال 1962 آغاز شد . UAVهای ویژه شناسایی و عکسبرداری در قلمرو هوایی دشمن نفوذ
می کنند و از مواضع موردنظر عکسبرداری می کنند .
فیلم هایی که از این هواپیماها بدست می آید لحظه به لحظه به مراکز فرماندهی زمینی ،
ماهواره ها و یا هواپیماهای مادر مخابره می شوند و در بیشتر اوقات خیچ اطلاعاتی در
خود هواپیما نگهداری نمی شود تا در صورت انهدام دشمن ، اطلاعاتی از نحوه عملیات
و هدف آن در دست نباشد. در بیشتر نمونه های هواپیمای بدون سرنشین دوربین هایی
تعبیه شده تا خلبان و افرادی که مسولیت هدایت این پرنده را دارند به نحو احسن راه
را تشخیص دهند . UAVها در حال حاضر به قدری پیشرفته اند که در هر شرایط آب و
هوایی ، روز یا شب به انجام عملیات می پردازند و همچنین با
بهره گیری از فناوری رادارگریزی در انواع مختلف کاهش سطح راداری ، مواد جاذب
امواج رادار و غیره برای رادارهای دشمن یک کابوس هستند. هم اکنون پیشرفته ترین
هواپیمای بدون سرنشین جاسوسی دنیا متعق به آمریکاست. این هواپیما لقب شاهین جهان (Hawk Global)و
Shadow وPioneerرا دارد و در بازه زمانی طولانی
پرواز کند. پهباد پایونیر
Pioneer نیروی دریایی ایالات متحده که برداشتی مستقیم از پهبادهای مراقبت و شناسایی اسرائیلی بود نقش تعیین کنندهای در
هدفگیری رزم ناوها در جنگ خلیج داشت.
تأثیر
آنها چنان بود که سربازان عراقی بعد از شنیدن صدای موتور دوزمانه کوچک این هواپیما، انتظار یک بمباران ویرانگر را داشتند. هواپیمای بدون سرنشین
predator، هواپیما بسیار مقاوم بوده
و برای نظارت و شناسایی اهداف نظامی بکار برده میشود. سیستم های
مجهز این سیستم مانند سیستم عکسبرداری راداری
SAR ، دوربین های ویدئویی اپتیکال ، سیستم نظارت
مستقیم مادون قرمز FLIR ،
میتواند تصاویر نظارتی دقیقی را فراهم نموده و این اطلاعات را همزمان برای
سربازان خط مقدم و یا فرماندهان نظامی ارسال داشته و یا از طریق ماهواره های
مخابراتی به سایر قسمت های جهان ارسال کند.
هواپیماهی
بدون سرنشین مزاحم شونده و منهدم کننده رادار
یکی
از ارزوهای دیرین برنامه ریزان امور دفاعی کشورها ، این بوده است که سامانه ای را طراحی کنند تا در عین حال
بیشترین ضایعه را برای تاسیسات راداری ، بویژه رادارهای پدافند
هوایی دشمن فراهم کنند ، عوامل و امکانات دشمن قادر به شناسایی آن نبوده و به
هیچ وجه نتواند آن را از بین ببرند . این
UAVها
با وجود ظاهر ساده و وزن پایینشان در جنگ ها نقش بسیار مهمی را ایفا
می کند و راه فراری برای دشمن نمی گذارند. ابتدایی ترین تحقیقات در این زمینه
در سال 1975 شروع شده است. نحوه عمل این هواپیماها در گذشته به این صورت بود که
همزمان با نزدیکی آن به محق راداری دشمن ، راکت ها و موشک های منهدم کننده نیز پرتاپ می شدند . در حالی که روی
صفحه رادار دشمن جز یک سری نقطه که مرتبا تغییر مسیر می
دهند و یک سری صدای وز وز چیز دیگری دیده یا شنیده نمی شد و آنگاه که به 500 پایی
رادار می رسید دشمن خطر را احساس می کردند. و این ارتفاع برای عکس العمل بسیار کم است و در کمترین زمان UAV خود را به رادار رسانده و ان را منهدم می کرد
.
هواپیمای
بدون سر نشین ضربتی
نمونه
های گوناگونی از این مدل ساخته شده که تنها در آنها تسلیحات انفجاری و سیستم هدایت کننده است . این هواپیما ها تقریبا
مانند موشک های هدایت شونده از هواپیمای مادر جدا می
شوند و یا از سکوهای پرتاب ، پرواز می کنند و مانندیک راکت و موشک خود را به اهداف
می زنند . که اولین نمونه در دهه 70 ساخته شد
.
معرفی
هواپیماهای بدون سرنشین دنیا
اروپا
وزارت
دفاع بریتانیا در سال 2003 دو شرکت
ثیلز Thales و نورثروپ گرومن را برای
فاز آخر از پروژه واچکیپر
Watchkeeper خود انتخاب کرد. این پرنده که به اختصار
ISTAR(Information, Surveillence, Target Acquisition, Reconnaissance) نامیده میشود جزیی از برنامه 778 میلیون دلاری این
کشور برای توسعه پهبادهای شناسایی است.
این
پروژه تنها یکی از 18 برنامه پهبادی است که هم اکنون توسط بریتانیا در حال توسعه میباشند. بعضی دیگر از این برنامهها
شامل پهباد شناسایی هوایی کوتاهبرد
CSV-20، پهباد شناسایی میدان نبرد فونیکس و پهباد شناسایی هدف سویفتآی
Swift-eye میشوند.
در آلمان کار بر روی پهباد تایفن/موکه Taifan/Mucke ادامه دارد. این پهباد
که با هدف حمله و عملیات الکترونیک طراحی شده
است، یک رادار با دقت بالا از نوع
K-band با طول موج میلیمتری حمل میکند و قرار است اهداف متحرک را شناسایی کند. آلمانها تاکنون پهباد
X-2000 را که با هدف مراقبت، شناسایی و
رهگیری هدف از نزدیک در میدان نبرد ساخته شده است در نیروهای خود بکار گرفتهاند.
همچنین انتظار میرود پهباد
VTOL سیماس Seamos که با هدف شناسایی و رهگیری اهداف دریایی طراحی شده تا
سال 2008 عملیاتی شود. این پروژهها تنها نمونهای
از حداقل نه پروژه این کشور در زمینه پهباد میباشند.
فرانسه
با بیش از 25 برنامه یکی از فعالترین و مشتاقترین کشورها در زمینه توسعه پهباد است.
آزیموت Azimut و بیودرون Biodrone دو نمونه از پهبادهای سبک وزن و قابل حمل توسط
افراد هستند. به غیراز ایندو پهباد فاکس
TX و
دراگون برای جنگ الکترونیک طراحی شدهاند و پهبادهای سرواِل Sarohale و فروگیت Fregate پهبادهایی با ارتفاع
پرواز بالا و مداومت پرواز طولانی میباشند.
روسیه یکی از پیشگامان صنعت پهباد
است. در دهه شصت سالها پیش از آنکه آمریکاییها گلوبال هاوک را بسازند روسها پهبادی
جاسوسی و فراصوت با ارتفاع پرواز بالا ساختند. این پهباد یسترب- باز- نام داشت و
در سال 1964 عملیاتی شد. بعد از فروپاشی شوروی در ابتدای دهه نود تلاشهای این
کشور در این زمینه متوقف شد اما در طی چند سال اخیر این کشور فعالیت خود در این
زمینه را گسترش داده است. در حال حاضر حداقل 18 پروژه پهباد در روسیه در جریان است. معروفترین این پروژهها
آلباتروس Albatross و استرکوزا Strekoza هستند که با هدف تجسس و کنترل محیط زیست میباشند.
همچنین پهباد چند منظوره
Ka-137 با بالهای گردان نمونهای دیگر از برنامههای این کشور میباشد.
بعلاوه انتظار میرود اولین پهباد رزمی روسیه
Tu-300 Korshun باشد که میتواند در ارتفاع کم و با سرعت
بالا پرواز کند. به غیر از این موارد کارخانه هواپیماسازی سوخو در حال کارکردن بر روی پهبادهایی با تواناییهای
پریدیتور Predator و گلوبال هاوک میباشد.
دیگر
کشورهای اروپایی نیز در این زمینه فعالیتهایی انجام میدهند.
برای مثال شرکت سیمیکان روتور کرفت
SiMiCon Roto Craft نروژ در حال کارکردن بر روی پهبادی است که بتواند همزمان از
توانایی نشست و برخواست عمودی هلیکوپتر و سرعت بالای حرکت هواپیماهای بال ثابت
بهرهمند شود.
خاورمیانه
اسرائیل
به عنوان یکی از پیشگامان این صنعت هنوز جایگاه خود را با در دست داشتن حداقل 20
پروژه حفظ کرده است. پهباد تاکتیکی هرمیز
Hermes 180، پهباد بال مثلثی
Cutlass و تعدادی مینی و میکروپهباد جزئی از برنامههای گسترده اسرائیل در این زمینه میباشند. اسرائیل همچنین یکی از
پیشگامان در زمینه فنآوری کاهش صدای موتور پهبادها است.
صدای پهبادها بعضاً چنان بوده است که به عقیده منتقدان آنها را بجای وسیله شناسایی، به شکل اهدافی آسان برای
دشمن درآورده است. لازم به ذکر است که اسرائیل بزرگترین
صادرکننده پهباد در دنیاست.
پیش
از حمله ایالات متحده به عراق، این کشور برنامه محرمانهای در زمینه هواپیماهای بدون سرنشین داشت. پیش از
حمله، آمریکا مدعی شد که عراق بیش از یک دهه است که بر روی
پهبادهای مختلف کار میکند. همچنین گزارش شد که عراق سعی دارد تا میگ 21 را بدون سرنشین به پرواز درآورد و اینکار
را تا حد قابل قبولی بر روی هواپیمای دیگری به نام L-29 انجام داده است. بدیهی است که با وضع فعلی، عراق هرگونه
برنامهای در این زمینه را متوقف کرده است.
یکی
دیگر از کشورهای خاورمیانه که در زمینه پهبادها فعالیت گستردهای دارد ترکیه است. درحال حاضر حداقل شش برنامه
شامل ساهین Sahin (بلندبرد و با مداومت
بالا)، سرچه Serce (میانبرد) و UAV-X1 کوتاهبرد در این کشور در جریان است.
ایران
به عنوان یکی دیگر از کشورهای مهم منطقه فعالیت نسبتاً گستردهای در
زمینه توسعه پهبادهای تهاجمی و چند منظوره دارد. این کشور که برنامه خود دراین زمینه
را از زمان جنگ با عراق در دهه هشتاد میلادی آغاز کرده هم اکنون چندین نوع پهباد
از جمله پهبادهای مهاجر 1، 2، 3 و 4 و همچنین ابابیل را در اختیار دارد.
آسیا
درحالی
که بیشتر توجهات و نگرانیها در جنوب آسیا بر مسئله هستهای بین
هند و پاکستان متمرکز شده، هر دو کشور برنامههای گستردهای را در زمینه توسعه
هواپیماهای بدون سرنشین دنبال میکنند. هند با پهباد شناسایی، تجسس و رهگیری هدف نیشانت
Nishant و مدل پیشرفته لاکشیا Lakshya برنامه خود را دنبال میکند و پاکستان در حال توسعه مدل
دریایی پهباد بال دلتای نیشان
Nishan Mk 2TJ است.
هند علاوه بر پیگیری برنامههای خود به خریدهای
گستردهای از اسرائیل نیز دست زده است و پهبادهای Search I,II،
هرون2 Heron-2 (بلندبرد با مداومت
پرواز بالا در ارتفاع متوسط)
و
هارپی Harpy (ضدرادار) را خریداری کرده است.
دیگر
مأموریتها
از
پهبادها میتوان برای مأموریتهای غیر نظامی و نیمه نظامی
نیز بهره برد. به عقیده بسیاری از پهباد برای مأموریتهای گشتزنی درون مرزی و
کنترل هوایی نیز میتوان بهره برد هرچند که بعضی دیگر این مسئله را منافی با حفظ
حریم خصوصی افراد میدانند. به غیر از گارد ساحلی ایالات متحده، گشت مرزی ایالات
متحده نیز در پی بکارگیری پهباد در اجرای مأموریت خود است.
بغیر
از این پهبادها برای مأموریتهای کاملاً غیر نظامی مانند انجام تحقیقات در مورد تغییرات جوی و تشعشعات در ارتفاعات بالا نیز
بکار میرود. تعدادی دیگر از کاربردهای بالقوه این وسیله کنترل
خطوط لوله، کنترل ترافیک دریایی، زمینی و هوایی و حتی حفاظت از سازمانها بزرگ میباشد.
همکاریهای
مشترک
با
توجه به توسعه برنامههای جدید و متنوع در نقاط مختلف دنیا و همچنین رشد خرید این
وسایل در سطح بینالمللی انتظار میرود که کشورهای همپیمان در زمینه توسعه پهباد همکاریهای خود را گسترش دهند
و حتی دست به تولید محصول مشترک زنند. در این راستا
برای مثال تا کنون مدیر برنامه پهباد
Watchkeeper بریتانیا برای مقامات ایالات متحده در مورد این پرنده اطلاعاتی ارائه کرده و آنها را با نیازها
و تواناییهای این پهباد آشنا کرده است. از سویی دیگر
نیروی هوایی و وزارت دفاع ایالات متحده از ارائه تواناییهای گلوبال هاوک برای کمک
به پیشبرد برنامه یوروهاوک آلمان پشتیبانی کردهاند. در واقع ایالات متحده سعی دارد
راهی برای همکاری مشترک با آلمان باز کند. درحال حاضر تحقیقات ایالات متحده
بر روی پهبادها شامل فنآوریهای آینده نیز میشود که که بعضاً برای همپیمانان این کشور نیز جالب است؛ برای
مثال مداومت پرواز بیشتر با کاهش وزن سوخت مصرفی. دراین
راستا شرکت بوئینگ با بکارگیری نوعی پیل سوختی که در صنعت خودروسازی توسعه یافته،
سعی دارد نیروی پیشرانه نوعی پهباد را تولید کند. انواع دیگری از پهبادها نیز
با همین هدف در دست طراحی و ساخت میباشند.
بازار
کنونی هواپیماهای بدون خلبان هر سال اشباعتر
میشود. در سالهای اخیر، شرکتهای روسی نیز به موازات شرکتهای دیگر،حضور
فعال تری در بازار هواپیماهایبدون سرنشین داشته اند. یکی از آنها شرکت سهامی عام
«دفتر طراحی» [لوج] از شهر ریبینسک میباشد که در سالن
Maks-2005 مجموعة کاوشگر هوایی «تیپچاک» را عرضه داشت.
مؤسسهای
که 28 اوت، 50 ساله میشود، بطور اتفاقی تصمیم به ساخت چنین مجموعهای نگرفته است.
«لوچ» دارای تجربة فراوان در طراحی و ساخت دستگاههای پیچیدة هواپیما میباشد. به
طور مثال اندازهگیرهای دوپلر ساخت این مؤسسه روی خیلی از هواپیماهای جنگی و
مسافربری ساخت روسیه (TU-22M ،
TU-160 ،
AN-124 ،
AN-70 ،
SU-25T ،
SU-27M ،
YAK-42 ،
IL-60 ،
SU-34 و ...) نصب شده است.
برای
اولین بار هواپیماهای بدون خلبان «تیپچاک» بطور گستردهای در پنجمین سالن بینالمللی
هوافضا «گلنژیک 2004» در معرض نمایش عموم قرار گرفت. ارائه و نمایش دستگاه مزبور
پدیدة مهم و چشمگیر این سالن بود و انعکاس قابل توجهی در بین متخصصان و نیز در
مطبوعات بوجود آورد.
ساخت
هواپیماهای بدون خلبان به خاطر تجربة فراوان امکانپذیر شد، تجربهایی
که توسط متخصصین دفتر طراحی «لوچ» در طراحی خطوط رادیویی کنترلی و هدفیابی
هواپیماهای جنگی کنونی همچنین پایگاههای علمی ـ عملی ایجاد شده کسب شد. بخش اصلی سیستم ـ مجموعة «تیپچاک» تشکیل
شده از یونیت کنترل زمینی، وسیلة نقلیة پرتاپ همراه با 6
فروند هواپیمای بدون خلبان، پرتاب کنندة پنوماتیک و ماشینهای سختافزاری
واقع در روی شاسی با قابلیت
Cross-Country «کاماز» . مجموعة «تیپچاک» برای هدایت کاوشگر هوایی در هر وقت از
زمان توسط دستگاههای تلویزیونی و مادون قرمز در فاصلههای حداقل 7 کیلومتری تعبیه شده
است. تصاویر ویدئویی گرفته شده توسط کانال رادیوئی برای نرمافزارهای اطلاعاتی (data ware) عملیات و کنترل بخشهای توپخانهای و دیگر بخشهای (فرعی) نیروی
زمینی در عمق تاکتیکی مخابره میشود. امکانات
هواپیماهای بدون خلبان، هدایت کاوشگر هوایی با سرعت پرواز 200-90 کیلومتر در ساعت در مدت زمان حداقل 2 ساعت را
امکانپذیر میسازد. دراین حالت دقت تعیین مختصات اشیاء
کمتر از 50 متر است. به عنوان موتور
(Power-Plant) از یک موتور پیستونی با قدرت 13 اسب بخار وزن بار مفید 14.5 کیلوگرم
استفاده شده است. از جمله ویژگیهای هواپیماهای بدون خلبان
«تیپچاک»
استفاده از خطوط رادیویی با سرعت بالا و مقاوم نسبت به پارازیت برای کنترل و دریافت تصاویر ویدئویی، سطح پیشرفته پروسههای
آمادگی به صورت خودکار و پرواز هواپیماهای بدون خلبان
در مسیر، دریافت و پردازش اطلاعات، استفاده از تکنولوژیهای جدید برای پردازش، تحرک
خوب و مستقل بودن در کاربرد است. موارد فنی استفاده شده در مجموعة «تیپچاک» میتوانند
در سایر دستگاههای پروازی برای مانیتورینگ سطوح زمین و آب مورد استفاده قرار
گیرند. آنها این امکان را میدهند تا وضعیت بناهای شهری، لولههای نفتی، مناطق
صنعتی آبی «نواحی حادثهای» کنترل مرزهای آبی و خاکی مورد ارزیابی قرار گیرد.
ایمنی بالا و کاربرد چند بارة این هواپیما به دلیل کاربرد پرتابگر پنوماتیک
هنگام استارت و همچنین چتر در هنگام فرود میباشد. دستگاه پرنده در دو سیستم میتواند عمل کند ـ به صورت مستقل،
با برنامة مشخص یا توسط فرمانهای رادیویی اپراتور
اویونیک کنترل زمینی. در این حالت در هوا می توان دو فروند دستگاه «تیپچاک» بطور همزمان قرار داد. در حال حاضر شرکت
سهامی عام «دفتر طراحی» [لوچ]
فعالیتهایی
از جمله ساخت سیستمهای رادیوالکترونیک ارتباطات هوایی، سیستمهای الکترونیکی کنترلی دستگاههای گازی ـ انرژی با
توان بالا، گیرنده های صوتی برای اندازهگیری سرعت طولی
و عرضی کشتیهای دریایی و رودخانهای و غیره را طراحی میکند.
هواپیماهای نسل جدید
امروزه
طرح ریزی برای ساخت پرندههای بسیار کوچک
که بتوان انرا در کوله پشتی سربازان حمل وبه راحتی به پرواز در اورد انجام شده
است.